Дэпартамент па ядзернай і радыяцыйнай бяспецы
Калегія Дзяржатамнагляду разгледзела вынікі дзейнасці Дэпартамента за 2023 год і вызначыла задачы на 2024 год
16 студзеня 2024 года адбылося пасяджэнне калегіі Дзяржатамнагляду з удзелам намесніка Міністра па надзвычайных сітуацыях Анатоля Даўгалеўца, у ходзе якога разгледжаны вынікі службовай дзейнасці Дзяржатамнагляду за 2023 год і абмеркаваны перспектыўныя задачы.
З грунтоўным дакладам аб выніках службовай дзейнасці Дзяржатамнагляду па ўсіх напрамках за 2023 год (рэгуляванне ў адносінах да аб'ектаў выкарыстання атамнай энергіі і крыніц іянізавальнага выпраменьвання, удасканаленне нарматыўнай базы, мерапрыемствы па пераадоленні наступстваў катастрофы на Чарнобыльскай АЭС, кіраванне і рэгуляванне абыходжання з радыеактыўнымі адходамі і інш.) выступіў першы намеснік начальнік Дзяржатамнагляду Леанід Дзядуль.
Важным аспектам устойлівага функцыянавання інфраструктуры ядзернай і радыяцыйнай бяспекі з'яўляецца навуковае суправаджэнне рэгулюючай дзейнасці. Аб бягучым становішчы спраў і перспектывах па гэтым напрамку расказаў дырэктар дзяржаўнай навуковай тэхнічнай установы “Цэнтр па ядзернай і радыяцыйнай бяспецы” (НТЦ ЯРБ) Алег Любочка.
З лістапада 2023 г. пачаўся новы этап жыццёвага цыкла Беларускай АЭС. Абодва яе энергаблокі знаходзяцца ў прамысловай эксплуатацыі. Генеральны дырэктар ДП “Беларуская АЭС” Сяргей Бабовіч прадставіў паведамленне аб забеспячэнні ядзернай і радыяцыйнай бяспекі пры прамысловай эксплуатацыі Беларускай АЭС.
На асноўных задачах Дзяржатамнагляду і сістэмы ядзернай і радыяцыйнай бяспекі нашай краіны ў цэлым у 2024 годзе спынілася начальнік Дзяржатамнагляду Вольга Лугаўская.
Сярод іх у дачыненні да Беларускай АЭС адзначаны кантроль выканання ліцэнзіятам умоў дзеяння ліцэнзіі, падрыхтоўка дзяржаўным прадпрыемствам “Беларуская АЭС” Справаздачы аб стане ядзернай і радыяцыйнай бяспекі на АЭС і яго аналіз у рэгулюючым органе, рэалізацыя комплекснай праграмы нагляду за эксплуатацыяй АЭС, правядзенне супрацьаварыйных трэніровак на станцыі, кантроль за забеспячэннем радыяцыйнай бяспекі персаналу. У дачыненні да ДНУ “Аб'яднаны інстытут энергетычных і ядзерных даследаванняў – Сосны” НАН Беларусі і яго навуковых ядзерных установак – развіццё Інстытута як эксплуатуючай арганізацыі, падрыхтоўка і разгляд справаздач аб стане бяспекі для ўсіх аб'ектаў выкарыстання атамнай энергіі Інстытута, падрыхтоўка да рэгулявання новага аб'екта (даследчы рэактар), развіццё СКЦ для сябе і для АЭС, правядзенне супрацьаварыйных трэніровак.
У частцы развіцця інфраструктуры абыходжання з радыеактыўнымі адходамі (РАА) выдзелены практычная рэалізацыя прынятай Урадам у 2023 годзе Стратэгіі абыходжання з РАА, у тым ліку развіццё нацыянальнага аператара БелРАА, падрыхтоўка да выбару пляцоўкі для размяшчэння новага пункта пахавання радыеактыўных адходаў (ПЗРА), працэдуры ў рамках Канвенцыі аб ацэнцы ўздзеяння на навакольнае асяроддзе ў трансгранічным кантэксце (Эспа), выкананне ва ўстаноўленыя тэрміны работ па праектаванні і збудаванні першай чаргі ПЗРА ў адпаведнасці з зацверджаным Урадам Планам асноўных арганізацыйных мерапрыемстваў па збудаванні ПЗРА. Акрамя таго, важнай задачай застаецца нагляд за УП “Экарэс” і пунктамі пахавання адходаў дэзактывацыі чарнобыльскага паходжання.
Адносна крыніц іянізавальнага выпраменьвання (ІІІ) адзначана развіццё ў нашай краіне новых метадаў з выкарыстаннем ІІІ ў медыцыне і іншых галінах, што абумоўлівае неабходнасць апераджальнага рэгулявання новых тэхналогій у гэтай галіне, пашырэнне магчымасцей пры правядзенні экспертызы бяспекі выкарыстання ІІІ, развіццё канцэпцыі глыбокаэшаланаванай абароны ў кантэксце ІІІ і прынцыпу абгрунтавання бяспекі.
Шэраг важных задач звязаны з чарнобыльскай тэматыкай, а менавіта забеспячэннем радыяцыйнай бяспекі на тэрыторыях радыеактыўнага забруджвання і аб'ектах ядзернай спадчыны. Яны звязаны з падыходамі да занавання, прававым рэжымам тэрыторый радыеактыўнага забруджвання і абмежаваннямі, пераглядам ахоўных мер, парадкам аднясення населеных пунктаў да тэрыторый радыеактыўнага забруджвання, забеспячэннем радыяцыйнага кантролю і маніторынгу.
Што датычыцца навуковага напрамку, актуальнымі з'яўляюцца арганізацыя выканання заданняў у рамках дзяржпраграм, звязаных з забеспячэннем бяспекі Беларускай АЭС, іншымі пытаннямі ў галіне ядзернай і радыяцыйнай бяспекі і пераадоленнем наступстваў катастрофы на Чарнобыльскай АЭС, арганізацыя работы Нацыянальнай камісіі па бяспечным выкарыстанні атамнай энергіі пры Савеце Міністраў; распрацоўка саюзных праграм, у тым ліку ў рамках рэалізацыі Дарожнай карты па развіццю супрацоўніцтва з Дзяржкарпарацыяй “Росатом” у галіне атамных неэнергетычных і неатамных праектаў, а таксама пашырэнне інфармацыйнай работы з мэтавай групай прафесіяналаў (падрыхтоўка аналітычных матэрыялаў, развіццё партала ядзерных ведаў ведаў). У сувязі з гэтым важная роля адводзіцца НТЦ ЯРБ як каардынатару і ініцыятару задач для ўсёй сістэмы навуковай і тэхнічнай падтрымкі рэгулюючай дзейнасці ў галіне ядзернай і радыяцыйнай бяспекі з улікам перспектыў развіцця ядзерных і радыяцыйных тэхналогій у краіне ў частцы ідэнтыфікацыі новых выклікаў, вызначэння перспектыўных напрамкаў і тэматыкі навуковых даследаванняў, развіцця заканадаўства і па іншых пытаннях. Новым напрамкам для НТЦ ЯРБ становіцца навуковае суправаджэнне рэгулявання радыяцыйнай бяспекі на пацярпелых ад чарнобыльскай катастрофы тэрыторыях, у тым ліку адносна аб'ектаў ядзернай спадчыны.
Удасканаленне нарматыўнай базы будзе ажыццяўляцца з улікам асноўных дакументаў у галіне ядзернага права якія ўступілі ў сілу ў 2023 годзе, сучасных падыходаў, міжнароднай практыкі, і будзе ўключаць распрацоўку канкрэтных тэхнічных нарматыўных дакументаў па напрамках АЭС, РАТ, ІІІ. Важная задача – фарміраванне плана практычных мерапрыемстваў па рэалізацыі Асноўных напрамкаў правядзення адзінай дзяржаўнай палітыкі ў галіне забеспячэння ядзернай і радыяцыйнай бяспекі.
У частцы міжнародных абавязацельстваў і развіцця супрацоўніцтва неабходна падрыхтаваць чарговы Нацыянальны даклад аб выкананні Аб'яднанай канвенцыі аб бяспецы абыходжання з адпрацаваным палівам і аб бяспецы абыходжання з радыеактыўнымі адходамі і прыняць удзел у разглядзе нацыянальных дакладаў іншых краін, арганізаваць выкананне мерапрыемстваў па выніках аб'яднанай 8 і 9 агляднай нарады дагаворных бакоў Канвенцыі аб ядзернай бяспецы, а таксама мерапрыемстваў па фізічнай абароне з улікам ратыфікацыі нашай краінай у 2023 годзе папраўкі да Канвенцыі аб фізічнай абароне ядзернага матэрыялу. Дзяржатамнагляд працягне развіваць узаемадзеянне з арганізацыямі краіны-пастаўшчыка ядзерных тэхналогій – Расійскай Федэрацыі, а таксама ў рамках СНД і гатовы перадаваць беларускі вопыт развіцця інфраструктуры рэгулявання ядзернай і радыяцыйнай бяспекі зацікаўленым краінам і арганізацыям.
Па выніках работы шэрагу работнікаў была аб'яўлена падзяка начальніка Дзяржатамнагляду за асабісты прафесійны ўклад у забеспячэнне ядзернай і радыяцыйнай бяспекі.
Іншыя навіны
